Παρασκευή 19 Μαΐου 2017

ΣΕΙΡΑ "ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΑΛΩΣΕΩΣ"

ΟΙ ΛΑΤΙΝΟΙ ΤΗΣ ΑΛΩΣΗΣ: ΠΙΣΤΟΙ ΚΑΙ ΑΓΝΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΠΟΥ ΘΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗ


Ευρωπαίοι πεζοί πολεμιστές της περιόδου 1450-1460. Κάπως έτσι στάθηκαν οι Λατίνοι υπερασπιστές της Πόλης το 1453.

Οι Λατίνοι της Άλωσης αποτελούν ένα ολόκληρο ανεξερεύνητο κεφάλαιο της ιστορίας του κοσμοϊστορικού αυτού γεγονότος της πτώσης της Κωνσταντινούπολης το 1453. Ο,τιδήποτε και αν πει κανείς, για το πόσο σημαντική είναι η αναφορά σε αυτούς τους αγνούς ήρωες από άλλη πατρίδα και άλλο δόγμα, που όμως ήρθαν να δώσουν την ζωή τους για το όραμα της ελληνοχριστιανικής κοσμοπολιτείας, δεν θα είναι ποτέ υπερβολικό.


Μετά το 1204 που καθόρισε την πορεία του νεότερου ελληνισμού, το 1453 είναι το ιστορικό γεγονός που καθορίζει ο,τιδήποτε αφορά στην Ελλάδα του σήμερα. Το ίδιο και όσον αφορά την σχέση της με την Δυτική Ευρώπη και τα άλλα χριστιανικά δόγματα. Οποιαδήποτε λεπτομέρεια σχετικά με την ιστορία της Αλώσεως έχει εδώ και αιώνες προσεκτικά "σμιλευτεί" ώστε να χαϊδεύει ή και να εξάπτει τα μονόπλευρα πάθη και τις αδυναμίες της ελληνικής φυλής, τις προκαταλήψεις και τους διάφορους μύθους που εξυπηρετούν ιδιοτελή, στενόμυαλα συμφέροντα εγχώριων ομάδων εξουσίας. 

Για να μην μακρηγορούμε, παιδιόθεν όλοι μάθαμε στην Ιστορία ότι το δίκιο το είχαν οι "ανθενωτικοί" και το άδικο οι "ενωτικοί". Και όχι μόνο στο δογματικό-θρησκευτικό μέρος της αντιπαράθεσης, αλλά και στο γεωπολιτικό. Όσον αφορά το πρώτο, εννοείται πως κανένας Χριστιανός Ορθόδοξος δεν μπορεί να δεχθεί ως ορθές τις κακοδοξίες του παπισμού, όσον αφορά όμως την γεωπολιτική διάσταση, η επικράτηση του αδιάλλακτου "ανθενωτισμού" έχει προκαλέσει ανεπανόρθωτες (πλέον) εθνικές καταστροφές και δυστυχώς εξακολουθεί να το κάνει.

Ένα μεγάλο λάθος που εξακολουθεί να κυριαρχεί είναι η άποψη ότι συνέφερε τον Πάπα της Ρώμης να πέσει η Αυτοκρατορία στην τουρκική κυριαρχία, ότι έτσι επίτηδες αγνόησε τις εκκλήσεις των Ελλήνων για βοήθεια και τους παράτησε στην μοίρα τους. Κατ΄αρχάς αυτό ισχύει ως κατηγορία και παράπονο αλλά δεν θα έπρεπε να απευθύνεται στον ίδιο τον Πάπα, αλλά στους πολλούς και διάφορους πολιτικούς ηγέτες της τότε δυτικής Ευρώπης, τους οποίους ο Πάπας κάθε άλλο παρά μπορούσε να ελέγξει. Άλλωστε όλοι γνωρίζουν ότι οι εκκλήσεις του Πάπα για πόλεμο εναντίον των Τούρκων εισακούστηκαν από τους Ευρωπαίους, μόνο πολύ αργότερα, όταν δηλαδή απειλήθηκε η ίδια η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία από την τουρκική επέκταση στην Βόρεια Αφρική. 

Όσον αφορά τους απλούς πολίτες της τότε Ευρώπης, το όραμα της ελληνοχριστιανικής Ρώμης ήταν ακόμα πολύ ζωντανό και είχε πολύ σοβαρή απήχηση στο κοινό λαϊκό αίσθημα, όπως αποδεικνύεται από τις χιλιάδες Ευρωπαίων μισθοφόρων από κάθε γωνιά της Ευρώπης που για αιώνες συνέρρεαν στην αυτοκρατορική αυλή της Κωνσταντινούπολης. 

Τέλος να σημειωθεί πως όσοι κατηγορούν τον Πάπα και τους καθολικούς Δυτικούς ξεχνούν να πουν ο,τιδήποτε για τους (άφαντους) ομόδοξους των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης, που ενώ η Πόλη χανόταν αυτοί... "κουκιά σπέρναν". Και εν πάση περιπτώσει ούτε ένας Ρώσος ή άλλος Σλάβος δεν βρέθηκε έστω συμβολικά να πολεμήσει στο πλευρό των Ελλήνων το 1453.


1. Ιταλός ιππότης ευγενής γύρω στο 1425, 2. Ιταλός ελαφρύς πεζός στο α' μισό του 15ου αιώνα, 3. Ιταλός πυροβολητής με όλμο, πρώιμος 15ος αιώνας. Ακριβώς το είδος των Λατίνων πολεμιστών και πυροβολικού που βρέθηκε στα τείχη της Κωνσταντινούπολης την μοιραία άνοιξη του 1453.
Ο Δον Φρανσίσκο ντε Τολέδο

Και πάλι πολύ λίγα είναι γνωστά για έναν ήρωα, η ιστορία του οποίου βρίσκεται στο μεταίχμιο πραγματικότητας και θρύλου-μύθου. Ο μυστηριώδης ιππότης Δον Φρανσίσκο ντε Τολέδο ήταν, όπως πληροφορεί ο Στήβεν Ράνσιμαν ("1453: The Fall of Constantinople", 1965), Καστιλλιάνος ευγενής και πιθανότατα ένας aventuro (περιπλανώμενος Ισπανός μισθοφόρος). Έφθασε στην Βασιλεύουσα τις παραμονές της Άλωσης με λίγα πλοία τα οποία μετέφεραν τροφές και πολεμοφόδια, ενώ υπάρχουν αναφορές ότι τον ακολουθούσαν μερικές εκατοντάδες πολεμιστές. 
Αυτό που προκαλεί εντύπωση για τον Φρανσίσκο ντε Τολέδο (και σε αντίθεση με τους άλλους Λατίνους συμμάχους της Άλωσης, οι οποίοι είχαν στην Πόλη και τις δικές τους εμπορικές αποικίες να προστατεύσουν) είναι ότι μετέβη στην Πόλη με καθαρά εθελοντική προσωπική του πρωτοβουλία, χωρίς καμία επίσημη ισπανική παραπομπή, γνωρίζοντας ότι πηγαίνει να πολεμήσει για έναν χαμένο πόλεμο. Και το κορυφαίο από όλα; Ισχυριζόταν ότι ήταν μακρυνός συγγενής του ίδιου του Κωνσταντίνου ΙΑ' Παλαιολόγου και έτσι αυτός και οι άνδρες του (γνωρίζοντας ότι τίποτα δεν είχαν να κερδίσουν) στάθηκαν από την πρώτη στιγμή στο πλευρό του, φτάνοντας μέχρι το τέλος, να είναι αυτός που πολέμησε και πέθανε δίπλα του, στην Πύλη του Αγίου Ρωμανού...

Κανόνια μικρού διαμετρήματος και τύπους κουλβερίνας είχαν σε μικρό αριθμό και οι υπερασπιστές της Πόλης το 1453. Εδώ οπλισμός του 15ου αιώνα στο Κάστρο Αλκαζάρ στην Σεγκόβια της Ισπανίας:







Άλλοι επιφανείς Ιταλοί πολεμιστές, για τους οποίους επίσης δεν γνωρίζουμε κάτι περισσότερο από το όνομα και την καταγωγής τους, ήταν οι εξής: 

- Οι αδελφοί Πάολο, Αντόνιο και Τροΐλο Μποκκιάρντι. Βενετοί στην υπηρεσία της εμπορικής αποικίας της Γαληνοτάτης στην Πόλη.


Ιταλοί men-at-arms του 15ου αιώνα.


- Οι αδελφοί Τζιάκομο και Φίλιππο Κονταρίνι, μέλη της γνωστής βενετσιάνικης οικογένειας Δόγηδων. Ο Τζιάκομο είχε αναλάβει την υπεράσπιση του δυτικού άκρου των τειχών δεξιά της Χρυσής Πύλης και ο Φίλιππο λίγο βορειότερα και δεξιά της πύλης της Σηλυβρίας.

- Οι επίσης Βενετοί εμποροπλοίαρχοι: Τζιάκομο Κόκο, Αλβίζε Ντιέντο, Γκαμπριέλε Τρεβιζάν.

1. Σιεννέζος βαλλιστροφόρος, 15ος αιώνας, 2. Βενετός τοξότης των αποικιών του Αιγαίου, 15ος αιώνας, 3. Βενετός βαρύς πεζός, 15ος αιώνας.


- Οι Γενοβέζοι: Κυρίαρχη μορφή αποτελεί ο Γενοβέζος ποντέστα της Χίου Μαουρίτσιο Καττανέο, ο οποίος είχε αναλάβει το πόστο του αριστερά της Πύλης του Αγίου Ρωμανού και δίπλα στον Αυτοκράτορα.
Επίσης οι Μανουέλ ο Γενοβέζος που είχε πόστο στα τείχη δίπλα στον Τζιάκομο Κονταρίνι, ο Τζερόνιμο Λανγκάσκο, ο Μπαρτολομέο Σολίνγκο και φυσικά, ο θρυλικός Τζιοβάνι Τζιουστινιάνι.

- Ο Φλωρεντίνος έμπορος Γιάκοπο Τετάλντι.

- Τέλος, στους ξένους υπερασπιστές της Κωνσταντινούπολης συγκαταλέγονταν και λίγοι Καταλανοί της μικρής παροικίας στην Πόλη, υπό τον πρόξενό τους Πέρε Χούλια.

Ο Καρδινάλιος Ισίδωρος:



Ο ενωτικός Καρδινάλιος Ισίδωρος ήταν ουσιαστικά η βοήθεια που (διστακτικά μεν και υπό την επιρροή του καρδινάλιου Βησσαρίωνα, αλλά και πρακτικά αυτό μόνο μπορούσε να κάνει, αφού οι εκκλήσεις του προς τους Βενετούς είχαν αποτύχει) είχε στείλει προσωπικά ο Πάπας Νικόλαος Ε'. Τον Καρδινάλιο Ισίδωρο ακολουθούσαν ο Γενοβέζος Αρχιεπίσκοπος Μυτιλήνης Λεονάρδος και 200 τοξότες. Πολλοί ερμηνεύουν την κίνηση αυτή σαν αδιαφορία του Πάπα για την έκβαση της Άλωσης, την οποία όλοι στην Δύση θεωρούσαν απλά θέμα χρόνου. Σε κάθε περίπτωση η Άλωση της Πόλης και η υποδούλωση της Ορθοδοξίας από το Ισλάμ ουδόλως ευνόησε τον παπισμό ή τα ενετικά συμφέροντα, τα οποία επλήγησαν σοβαρά. 

Η ιστορία όμως δεν μπορεί να κριθεί από τις άδηλες και κρύφιες προθέσεις των πρωταγωνιστών της, αλλά μόνο από τις εκδηλωμένες πράξεις τους. Έτσι, έστω και συμβολικά ή για την τήρηση των προσχημάτων, ο Πάπας και η Δύση είχε τελικά ενεργό συμμετοχή στην άμυνα της κοσμοϊστορικής αυτής πολιορκίας.

Ο Καρδινάλιος Ισίδωρος (γνωστός στις ρωσικές πηγές και ως "Ισίδωρος ο Αποστάτης") ήταν Έλληνας από την Πελοπόννησο με σπουδές στην Θεσσαλονίκη. Υπήρξε λόγιος, ενωτικός πρώην μητροπολίτης Κιέβου και ακολούθως Καρδινάλιος και Λατίνος Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης.

Αξιομνημόνευτο είναι επίσης το γεγονός ότι είχε συγγράψει στα λατινικά εγκύκλιο προς όλους τους ηγεμόνες της Δύσης, εξορκίζοντάς τους "να εξοπλιστούν εναντίον του Μωάμεθ, προδρόμου του αντίχριστου και γιου του Σατανά".

Αντί επιλόγου μία παρατήρηση. Συχνά συναντά κανείς, σε δημοσιεύσεις με αναφορά στα ιστορικά της Αλώσεως, μεσοβέζικα και "ακαδημαϊκοφανή" σχόλια του τύπου ότι "οι περισσότεροι από τους δυτικοευρωπαίους Χριστιανούς πολεμιστές που βρέθηκαν στην άμυνα της Κωνσταντινούπολης το 1453, ήταν τυχοδιώκτες που έψαχναν το κέρδος και την λεία των λαφύρων". Θεωρούμε, πώς οποιοδήποτε πρότερο βίο και αν είχαν οι άνθρωποι αυτοί, εκτός που αγιάστηκαν από την θυσία τους, είναι τουλάχιστον οξύμωρο, αν όχι και ύβρις, πολλούς αιώνες μετά και εκ του ασφαλούς, να λέγεται κάτι τέτοιο για ανθρώπους που γνώριζαν εκ των προτέρων την έκβαση της μάχης και του πολέμου και παρόλα αυτά επέλεξαν να πολεμήσουν και να πεθάνουν για μια πατρίδα που δεν ήταν δική τους, αλλά και για την μία και αληθινή Πίστη και ένα όραμα ανώτερο, μοναδικό και αξεπέραστο στην παγκόσμια Ιστορία: την ενότητα της απανταχού Χριστιανικής Οικουμένης.

~ CTAVPAETOC

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου