ΤΖΙΟΒΑΝΙ ΤΖΟΥΣΤΙΝΙΑΝΙ
Giovanni Giustiniani Longo. Ο νεαρός (μόλις 35 ετών) Γενοβέζος ευγενής μίας εκ των ισχυρότερων οίκων της Γένουας, είχε υπηρετήσει την πατρίδα του στις υπερπόντιες αποικίες της στην Ταυρίδα και το Αιγαίο, ενώ τις παραμονές της Άλωσης βρισκόταν στην Χίο.
Ξεχώριζε για το γενναίο, ευθύ και έντιμο του ήθους του. Από εκεί οργάνωσε με προσωπική του πρωτοβουλία και έξοδα μικτό σώμα 700 πολεμιστών αποτελούμενο από άνδρες Γενονβέζους και Έλληνες της Χίου. Μετέβη στην Κωνσταντινούπολη όπου έτυχε της θερμής υποδοχής και εμπιστοσύνης του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΙΑ' Παλαιολόγου, ο οποίος τον τοποθέτησε αμέσως επικεφαλής της άμυνας της Βασιλεύουσας απονέμοντάς του τον βαθμό του πρωτοστράτορα.
Ο Τζουστινιάνι, ως γνήσιος άνδρας και πολεμιστής απεχθανόταν τις πολιτικές ίντριγκες και ιδιοτελείς μικροπρέπειες που συνάντησε στην Πόλη, μεταξύ "ενωτικών" και "ανθενωτικών". Είναι γνωστό ότι τον εκνεύριζε αφάνταστα η στάση του αλεπουδίσιου Φαναριώτη Λουκά Νοταρά, ο οποίος έφερνε συνεχώς αντιρρήσεις και πρόβαλε εμπόδια σε κάθε σχέδιο και αίτημα του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΙΑ', ενώ αδιάντροπα πρότεινε δημοσίως την συνθηκολόγηση και παράδοση της Πόλης στους όρους του Σουλτάνου Μωάμεθ Β'.
Συγκεκριμένα αναφέρεται ένα θερμό επεισόδιο μεταξύ Τζουστινιάνι και Νοταρά, όταν ο πρώτος σκεπτόμενος σωστά ως έμπειρος στρατιωτικός, ζήτησε από τον δεύτερο περισσότερα πυροβόλα για την άμυνα των τειχών στο σημείο που εισερχόταν η κοίτη του ποταμού Λύκου και το οποίο ως εκ τούτου ήταν το ασθενέστερο σημείο της άμυνας της Πόλης. Ο Νοταράς (που είχε εξίσου κακές σχέσεις και με τους Λατίνους επισκόπους της Πόλης, κάτι που - αν μη τι άλλο - σίγουρα δεν βοήθησε καθόλου στην άμυνα της πόλης...) τυφλωμένος από το ανθενωτικό πάθος του και τον προσωπικό του εγωισμό, καθώς προφανώς δεν του άρεσε να δέχεται διαταγές από έναν ξένο, αρνήθηκε σε αυτό το πολύ σοβαρό και κρίσιμο αίτημα του Γενοβέζου στρατηγού, με το πρόσχημα ότι τα πυροβόλα αυτά ήταν περισσότερο χρήσιμα στα ανατολικά θαλάσσια τείχη. Βέβαια όπως η ιστορία απέδειξε, οι Τούρκοι δεν επιχείρησαν καμία σοβαρή επίθεση από την θάλασσα αλλά από την στεριά... Στο σημείο εκείνο ο Τζουστινιάνι εξερράγη φωνάζοντας προς τον Νοταρά: "Ω προδότη, δεν ξέρω τι με κρατεί και δεν σε σφάζω μ’ αυτό το μαχαίρι".
Το πρωί της αποφράδας εκείνης μέρας, θα βρει τον Τζιοβάνι Τζουστινιάνι και τους άνδρες του στο πόστο τους, στο πλευρό του Τελευταίου Ρωμαίου Αυτοκράτορα. Ένα βέλος ή θραύσμα πυροβόλου τον τραυμάτισε σοβαρά και αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Οι άνδρες του και βλέποντας τις τουρκικές ορδές να έχουν ήδη παραβιάσει τα τείχη και την μάχη να είναι ήδη χαμένη, αμέσως έχασαν το ηθικό τους και οπισθοχώρησαν επιλέγοντας να φυγαδεύσουν τον αρχηγό τους.
Ο Τζουστινιάνι δεν επέζησε όμως. Κατέφυγε με τα πλοία του πίσω στην Χίο όπου πέθανε από γάγγραινα στις αγιάτρευτες πληγές του.
Πολλοί έχουν σπεύσει να κατηγορήσουν τον Τζουστινιάνι για δειλία. Σημαντικό ρόλο στην αδικημένη υστεροφημία του έχει παίξει επίσης η αρνητική και καθόλου αντικειμενική αναφορά για αυτόν από τον ανθενωτικό ιστορικό Γεώργιο Σφραντζή. Η πραγματικότητα είναι πώς όταν ο Τζουστινιάνι οπισθοχώρησε η Πόλη είχε ήδη πέσει και το μόνο που είχε σαν εναλλακτική επιλογή ήταν να μείνει να πεθάνει εκεί ή σε ένα κρεββάτι του σπιτιού του. Λίγα λεπτά αργότερα κάπου εκεί δίπλα ξεψυχούσε και ο Μαρμαρωμένος... Δεν χωράει όμως αμφιβολία ότι και οι δυό τους τώρα είναι μαζί Εκεί ψηλά στην αιώνια δόξα.
~ CTAVPAETOC
Giovanni Giustiniani Longo. Ο νεαρός (μόλις 35 ετών) Γενοβέζος ευγενής μίας εκ των ισχυρότερων οίκων της Γένουας, είχε υπηρετήσει την πατρίδα του στις υπερπόντιες αποικίες της στην Ταυρίδα και το Αιγαίο, ενώ τις παραμονές της Άλωσης βρισκόταν στην Χίο.
Ξεχώριζε για το γενναίο, ευθύ και έντιμο του ήθους του. Από εκεί οργάνωσε με προσωπική του πρωτοβουλία και έξοδα μικτό σώμα 700 πολεμιστών αποτελούμενο από άνδρες Γενονβέζους και Έλληνες της Χίου. Μετέβη στην Κωνσταντινούπολη όπου έτυχε της θερμής υποδοχής και εμπιστοσύνης του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΙΑ' Παλαιολόγου, ο οποίος τον τοποθέτησε αμέσως επικεφαλής της άμυνας της Βασιλεύουσας απονέμοντάς του τον βαθμό του πρωτοστράτορα.
Ο Τζουστινιάνι, ως γνήσιος άνδρας και πολεμιστής απεχθανόταν τις πολιτικές ίντριγκες και ιδιοτελείς μικροπρέπειες που συνάντησε στην Πόλη, μεταξύ "ενωτικών" και "ανθενωτικών". Είναι γνωστό ότι τον εκνεύριζε αφάνταστα η στάση του αλεπουδίσιου Φαναριώτη Λουκά Νοταρά, ο οποίος έφερνε συνεχώς αντιρρήσεις και πρόβαλε εμπόδια σε κάθε σχέδιο και αίτημα του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΙΑ', ενώ αδιάντροπα πρότεινε δημοσίως την συνθηκολόγηση και παράδοση της Πόλης στους όρους του Σουλτάνου Μωάμεθ Β'.
Συγκεκριμένα αναφέρεται ένα θερμό επεισόδιο μεταξύ Τζουστινιάνι και Νοταρά, όταν ο πρώτος σκεπτόμενος σωστά ως έμπειρος στρατιωτικός, ζήτησε από τον δεύτερο περισσότερα πυροβόλα για την άμυνα των τειχών στο σημείο που εισερχόταν η κοίτη του ποταμού Λύκου και το οποίο ως εκ τούτου ήταν το ασθενέστερο σημείο της άμυνας της Πόλης. Ο Νοταράς (που είχε εξίσου κακές σχέσεις και με τους Λατίνους επισκόπους της Πόλης, κάτι που - αν μη τι άλλο - σίγουρα δεν βοήθησε καθόλου στην άμυνα της πόλης...) τυφλωμένος από το ανθενωτικό πάθος του και τον προσωπικό του εγωισμό, καθώς προφανώς δεν του άρεσε να δέχεται διαταγές από έναν ξένο, αρνήθηκε σε αυτό το πολύ σοβαρό και κρίσιμο αίτημα του Γενοβέζου στρατηγού, με το πρόσχημα ότι τα πυροβόλα αυτά ήταν περισσότερο χρήσιμα στα ανατολικά θαλάσσια τείχη. Βέβαια όπως η ιστορία απέδειξε, οι Τούρκοι δεν επιχείρησαν καμία σοβαρή επίθεση από την θάλασσα αλλά από την στεριά... Στο σημείο εκείνο ο Τζουστινιάνι εξερράγη φωνάζοντας προς τον Νοταρά: "Ω προδότη, δεν ξέρω τι με κρατεί και δεν σε σφάζω μ’ αυτό το μαχαίρι".
Το πρωί της αποφράδας εκείνης μέρας, θα βρει τον Τζιοβάνι Τζουστινιάνι και τους άνδρες του στο πόστο τους, στο πλευρό του Τελευταίου Ρωμαίου Αυτοκράτορα. Ένα βέλος ή θραύσμα πυροβόλου τον τραυμάτισε σοβαρά και αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Οι άνδρες του και βλέποντας τις τουρκικές ορδές να έχουν ήδη παραβιάσει τα τείχη και την μάχη να είναι ήδη χαμένη, αμέσως έχασαν το ηθικό τους και οπισθοχώρησαν επιλέγοντας να φυγαδεύσουν τον αρχηγό τους.
Ο Τζουστινιάνι δεν επέζησε όμως. Κατέφυγε με τα πλοία του πίσω στην Χίο όπου πέθανε από γάγγραινα στις αγιάτρευτες πληγές του.
Πολλοί έχουν σπεύσει να κατηγορήσουν τον Τζουστινιάνι για δειλία. Σημαντικό ρόλο στην αδικημένη υστεροφημία του έχει παίξει επίσης η αρνητική και καθόλου αντικειμενική αναφορά για αυτόν από τον ανθενωτικό ιστορικό Γεώργιο Σφραντζή. Η πραγματικότητα είναι πώς όταν ο Τζουστινιάνι οπισθοχώρησε η Πόλη είχε ήδη πέσει και το μόνο που είχε σαν εναλλακτική επιλογή ήταν να μείνει να πεθάνει εκεί ή σε ένα κρεββάτι του σπιτιού του. Λίγα λεπτά αργότερα κάπου εκεί δίπλα ξεψυχούσε και ο Μαρμαρωμένος... Δεν χωράει όμως αμφιβολία ότι και οι δυό τους τώρα είναι μαζί Εκεί ψηλά στην αιώνια δόξα.
~ CTAVPAETOC
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου